زلزله بم؛ بازخوانی ناگفته ها و هشدارها پس از ۱۵ سال + فیلم
تاریخ انتشار: ۲ دی ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۶۲۱۲۱۵۲
۵ دی ۱۳۸۲ ساعت ۵:۲۶ بامداد زلزله ای با بزرگی ۶/۶ ریشتر به مدت 12 ثانیه شهر بم و مناطق اطراف آن در شرق استان کرمان را لرزاند.
به گزارش ایمنا شهر بم از روزها قبل از زلزله سال ۱۳۸۲ بارها لرزیده بود، مردم شهر بعدها می‌گفتند آب قنات‌ها گرم شده بود، برخی چاه‌ها کم آب و برخی پر آب‌شده بودند، از زمین صداهایی به گوش می‌رسید زمین‌لرزه‌های خفیف زمین را زیر پای مردم می‌لرزاند اما مردم شهر و مسئولین هیچ‌گاه این شواهد را جدی نگرفتند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
شهر بم یکی از شهرهای کرمان و مرکز شهرستان بم است که در جنوب شرقی ایران قرار دارد؛ بم به گواه تاریخ و اسناد به‌جای مانده‌ای همچون شاهنامه درگذشته بانام کجاران شناخته می‌شد. بم پایتخت گردشگری جنوب شرق ایران است و در فاصله ۱۹۵ کیلومتری جنوب شرقی کرمان قرار دارد. بر اساس آخرین سرشماری نفوس و مسکن که در سال ۱۳۹۵ انجام شد، جمعیت بم سال ها پس از حادثه بزرگ «زلزله» عددی برابر با ۱۲۷.۳۹۶ نفر است.
بم از شمال و غرب به کرمان، از جنوب غرب به جیرفت، از جنوب شرق به عنبرآباد و از شرق به محمدآباد محدود می‌شود.
نخستین پیش‌لرزه در بم، حدود خردادماه ۸۲ رخ می‌دهد. در پی آن لرزه‌های متعدد دیگری می‌آید تا آنکه گویا در شهریور ۱۳۸۲ مسئولی در شهر به مسئولان بالاتر در استان، پیامی نگران‌کننده مخابره می‌کند.
ماجرای بوی بد شهر قبل از زلزلهدکتر علی بیت‌اللهی، رئیس بخش زلزله مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی اخیرا در پی انتشار بوی نامطبوع در پایتخت در مصاحبه با خبرگزاری تابناک که مورخ ۱۸ دی ۱۳۹۷ صورت گرفته، گفته است: «در چند زلزله مثل مکزیک، چین و حتی بم از چاه‌ها قبل از زلزله صدا می‌آمده است. معاون فرماندار بم در همان دوران این را روایت کرده بود. برای رخداد یک پدیده باید دلایل و گزینه‌های مختلفی داشته باشید. از چند خانم خانه‌دار شنیدم که می‌گفتند از چاه ظرف‌شویی بو می‌آمد.»
مدتی پیش از زلزله اصلی نیز مردم بم همراه با پیش‌لرزه‌ها، صداهای عجیب‌وغریبی از درون زمین می‌شنوند. برخی از مردم بم به مسئولان شهر، نگرانی‌های خود را ابراز می‌دارند. نوشته‌اند برخی از اهالی و مسئولان محلی نیز یک ماه قبل از زلزله اصلی مستقیماً با یکی از مراکز علمی زلزله در تهران تماس می‌گیرند، بااین‌حال، اکثریت بومیان بم احتمال وقوع حادثه را چندان باور نمی‌دارند: اول آنکه ارگ را می‌بینند که بیش از دو هزار سال بر جای استوار ایستاده است، دو آنکه تصور می‌کنند قنات‌های شهر، هرگونه فشار مزاحم درون زمینی را خالی می‌کند، سه این تصور عمومی بوده که پیش‌لرزه‌ها و سروصداها، فعل‌وانفعالاتی نظامی هستند و مردم بم اساساً زلزله‌ای را درگذشته به یاد ندارند.
گسل نایبندشهر بم در استان کرمان دقیقه روی گسلی به نام «نایبند» قرار دارد، در سال ۱۳۷۸ چند نفر از کارشناسان زلزله نیز امکان وقوع زلزله‌ای سهمگین را در بم پیش‌بینی کرده و هشدارهای لازم را داده بودند، طبق گزارش واحد مرکزی خبر در یک مرداد ۱۳۸۲ دو زمینلرزه باقدرت بیش از پنج ریشتر در حوالی بم رخ داد که خساراتی در برداشت.
شب قبل از زلزله بمهمه چیز به شب قبل از زلزله ختم می شود. پیش‌لرزه‌های آخر در بم در حدود ساعت‌های ۲۲:۰۰ و ۲۲:۳۰ شب قبل از زلزله اصلی و همچنین ساعت ۴:۴۰ بامداد یعنی حدود ۴۵ دقیقه قبل از رخداد لرزه اصلی باقدرت کم آخرین هشدارها را می‌دهند ولی عده بسیار کمی از مردم این هشدارها را جدی می‌گیرند و به بیرون خانه‌های خود می‌روند. سرمای هوا حدود منفی ۹ درجه است و البته خواب بودن افراد نیز تأثیرگذار بوده است.
زلزله بم چه تاریخی روی داد؟ساعت ۵:۲۶ دقیقه بامداد جمعه ۵ دی‌ماه ۱۳۸۲ زمین‌لرزه‌ای به‌شدت ۶/۶ ریشتر و به مدت دوازده ثانیه درست در کنار شهر بم و روی گسل بم رخ داد.
باوجودآنکه بعضی از مردم به خاطر چند پیش‌لرزه که شب قبل رخ‌داده بود بیدار مانده بودند، ولی حدود یک‌سوم از جمعیت شهر بم در این رخداد کشته شدند (حدود ۳۰ هزار نفر) و به همین تعداد هم آسیب‌های مختلف فیزیکی و روانی دیدند.
تعداد واقعی قربانیان زلزله بم چقدر بود؟قربانیان این زمینلرزه در آمارهای مختلف، بین ۳۰،۰۰۰ تا بیش از ۵۰،۰۰۰ نفر بیان‌شده‌اند. (در آمار رسمی، ۳۰،۰۰۰ کشته و ۴۰،۰۰۰ هزار مجروح و بیش از ده‌ها هزار نفر بی‌خانمان) همچنین در این زمینلرزه ۷۰ درصد از سازه‌های شهر بم به‌کلی تخریب شد و ارگ تاریخی بم ویران شد.
ازآنجایی‌که در روزهای اولیه همه تنها به فکر تدفین آشنایان خود بودند، آمار درستی از تلفات گرفته نشده است.
به اعتقاد محققان، کانون زلزله بم در نزدیکی تمرکز جمعیتی قرار داشته و ازآنجاکه این زمینلرزه در بامداد رخ داد و سازه‌های شهر بم ایمن نبودند فاجعه این زمینلرزه در سده گذشته ایران بی‌مانند بوده است.
به سبب ضعف شبکه لرزه‌نگاری و همچنین قطع ارتباط مخابراتی و کشته شدن بسیاری از مسئولان شهر، خبر حادثه و به‌تبع آن خبر فاجعه با تأخیر به مدیران و نهادهای مسئول می‌رسد. بی‌سیم‌ها با قطع برق و یا تخریب دکل‌ها از کار افتادند، نخستین امدادگران خود مردم محل هستند که با دست تقریباً خالی به مقابله برمی‌خیزند. اولین نیروی امدادگر رسمی از کرمان پس از گذشت حدود چهار ساعت از حادثه، به بم وارد می‌شود. نخستین جلسه ستاد حوادث غیرمترقبه کشور، حدود ۱۰ ساعت پس از حادثه تشکیل می‌شود. رئیس جمعیت هلال‌احمر عصر حادثه در منطقه حضور می‌یابد. در آن زمان موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران محل رخداد زمینلرزه را حدود ۱۵۰ کیلومتر دورتر از کانون زلزله اعلام کرد به‌طوری‌که تا بعدازظهر آن روز اطلاع دقیقی از بیشترین مناطق آسیب‌دیده در دست نبود، اطلاع پیدا کردن از مرکز دقیق و میزان خسارات توسط نخستین افرادی صورت گرفت که توانسته بودند خود را به شهرهای اطراف به‌خصوص کرمان برسانند. در ساعات ابتدایی نیازهای فوری تنها بیل بود و کلنگ، مردم از هر جا خود را به بم رساندند و سعی داشتند زنده‌ها را پیدا کنند، در ابتدا زخمی‌ها را به مراکز درمانی که البته تخریب‌شده بودند و فرودگاه بم می‌رساندند. در مرحله بعد همگی سعی داشتند کشته‌های خود را از زیرخاک خارج و جمع‌آوری و دفن کنند در اکثر میدان‌ها و چهارراه‌ها مملو بود از کامیون‌هایی که کفن توزیع می‌کردند. به دلیل تعداد بالای تلفات و خانواده‌هایی که همگی باهم درگذشته بودند امکان شناسایی بسیاری از جنازه‌ها نبود وعده‌ای در گورهای دسته‌جمعی دفن شدند.
در مرحله بعد بازماندگان تنها به دنبال سرپناه، گرم نگاه‌داشتن و خوراک و پوشاک بودند.
باوجود تلاش‌های فراوان به‌عمل‌آمده توسط مسئولان و امدادگران و نجات تعداد قابل‌توجهی از حادثه دیدگان، بنا بر اذعان بسیاری از مسئولان کشور و حاضران درصحنه عدم آمادگی، ضعف هماهنگی بین سازمان‌های امداد و نیروهای اعزامی و فقدان رهبری واحد عملیات امداد و نجات موجب از دست رفتن ساعات طلایی امداد و نجات می‌شود.
در پی زلزله بم ۶۰ کشور به ایران پیشنهاد کمک دادند و ۴۴ کشور ۱۸۰۰ نفر نیروهای خود را در قالب ۹۵ تیم عملیاتی برای کمک به عملیات امداد به ایران ارسال کردند و ازجمله آنها آمریکا بود که بعد از ۲۰ سال با هواپیمای نظامی خود به یاری زلزله‌زدگان شتافت.
دولت لهستان یک فروند هواپیمای حامل یک تیم امدادرسانی به همراه چند خبرنگار، تجهیزات و سگ زنده یاب به کرمان اعزام کرد، دولت ژاپن یک تیم پنج نفره پزشکی به همراه اقلامی به ارزش ۲۳۰ هزار دلار جهت کمک به زلزله‌زدگان بم ارسال نمود. دو فروند هواپیمای ۱۳۰ پاکستانی هرکدام حامل ۱۲ تن اقلام موردنیاز زلزله‌زدگان وارد کرمان شدند، مؤسسات خیریه و مردم کراچی حدود ۱۲۰ هزار دلار کمک نقدی خود را در اختیار سرکنسولگری کشورمان در کراچی گذاشتند و یک تیم پزشکی ۶ نفره به همراه مقداری دارو و کمک‌های اولیه را از طریق مرز زمینی عازم ایران شد.
دولت استرالیا چند فروند هواپیمای ۱۳۰ را به کرمان اعزام کرد.
صلیب سرخ و یک سازمان غیردولتی نیوزیلند هرکدام ۵۰ هزار دلار به امر کمک‌رسانی به زلزله‌زدگان اختصاص دادند.
دولت پرتقال یک گروه ۳۷ نفره آتش‌نشانی و نجات را توسط یک فروند هواپیمای ۱۳۰ به کرمان اعزام نمود.
دو گروه از امدادگران مکزیکی جهت کمک به زلزله‌زدگان عازم ایران شدند.
چهار هواپیما حاصل کمک‌های امدادی دولت ایتالیا شامل دارو، غذا، چادر و سایر کالاهای امدادی به ایران اعزام شد.
فرانسه چندین گروه امدادگر و پزشک عازم ایران کرد. چین، یونان، آلمان، مصر، ارمنستان، مجارستان نیز از دیگر کشورهایی بودند که کمک‌رسانی انجام دادند.
کمک‌های مالی جهانی نیز در اختیار ایران قرار گرفت که بانک جهانی در رأس آن قرار داشت؛ این سازمان حدود ۳۰۰ میلیون وام برای بازسازی بم در اختیار ایران قرارداد. سازمان بهداشت جهانی (WHO) مبلغ ۱۴۵ هزار دلار را جهت فعالیت‌های این سازمان در شهر بم تخصیص داد.
جمعیت هلال‌احمر ایران درمجموع برای کمک به زلزله‌زده‌های بم، بیش از ۱۶ هزار امدادگر در قالب ۹۵ تیم امدادی عملیاتی و ۵۰ تیم درمانی شامل ۲۴۱۰ پزشک و پرستار اعزام کرد.
یکی از مواردی که برای نخستین در زلزله بم رخ داد صدور مجوز ورود به آسمان ایران از هر کشور و هرجایی برای کمک به آسیب‌دیدگان بو د، برای اولین بار در تاریخ حوادث جهان فدراسیون بین‌المللی صلیب سرخ و هلال‌احمر و بخش بشردوستانه سازمان ملل استمداد مشترک بین‌المللی انجام دادند و یک مرکز هماهنگی مشترک در منطقه و با همکاری اداره کل بین‌المللی جمعیت هلال‌احمر ایران تشکیل دادند.
خبرهایی مبنی بر رسیدن تیم‌های امدادی خارجی پیش از حضور نیروهای امدادی ایران وجود داشت که مسئولان ایرانی آن را تکذیب کردند و اعلام کردند تا بیست‌وچهار ساعت اول هیچ نیروی خارجی وارد بم نشد.
در میان جان‌باخته‌ها، یک شخصیت هنری مشهور نیز حضور داشت؛ ایرج بسطامی، خواننده محبوب ایران که در بخشی از آهنگ گل پونه‌های او آمده است: «من مانده‌ام تنهای تنها… میان سیل غم‌ها… »
فدراسیون فوتبال آلمان در حرکتی انسان دوستانه مسابقه ای بین تیم ملی ایران و آلمان تدارک دید و در خلال برگزاری مسابقه در استادیوم آزادی تهران ، مبلغ چهارصد هزار یورو برای بازسازی بم به مردم این شهر اهدا کرد.
فیلم زیر حاوی صحنه های دلخراشی است که پس از زلزله بم ثبت شده است
مرورگر شما از ویدئو پشتیبانی نمی‌کند.فایل آن‌را از اینجا دانلود کنید: video/mp4 کد خبر 402380
منبع: ایمنا
کلیدواژه: زلزله زمین لرزه زلزله بم عکس زلزله بم فیلم زلزله بم زلزله شهر بم شهر شهروند کلانشهر مدیریت شهری کلانشهرهای جهان حقوق شهروندی نشاط اجتماعی فرهنگ شهروندی توسعه پایدار حکمرانی خوب اداره ارزان شهر شهرداری شهر خلاق
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.imna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایمنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۶۲۱۲۱۵۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
تجمعات دانشگاه‌های آمریکا لرزه بر دستگاه‌های حامی صهیونیستی انداخت
رئیس دانشگاه تهران در واکنش به سرکوب اعتراضات گسترده در ده‌ها دانشگاه آمریکا و اروپا با صدور پیامی اعلام کرد: اعتراضات ماه‌های اخیر مردم دیگر محدود به تظاهرات مردم در خیابان‌ها نیست؛ بلکه با شکلی منسجم‌تر، خود را در قالب شکل‌گیری و گسترده شدن اعتراضات و تجمعات دانشجویی در قلب آمریکا و کشورهای اروپایی نشان می‌دهد؛ اعتراضاتی که بی‌شک با ورود اساتید و دانشجویان، لرزه بر دستگاه‌های حامی صهیونیسم انداخته است.
به گزارش ایسنا، بیانیه سید محمد مقیمی، رئیس دانشگاه تهران در حمایت از تجمعات دانشجویی در آمریکا و اروپا و در واکنش به سرکوب اعتراضات گسترده در ده‌ها دانشگاه آمریکا، به این شرح است:
محکومیت جنایات رژیم اشغالگر قدس در فلسطین و غزه عزیز مدت‌هاست که از مرزهای کشورهای محور مقاومت فراتر رفته و به ویژه در کشورهایی که حاکمان‌شان با حمایت آشکار از ددمنشی‌های اسرائیل در غزه، نقطه سیاه دیگری بر عملکرد خود ثبت نموده‌اند، انسان‌های حق‌طلب و آزادی‌خواه به میدان آمده‌اند.
امروز اعتراضات ماه‌های اخیر مردم جویای نور و بری از ظلمت در کشورهای حامی رژیم خونخوار صهیونیستی، دیگر محدود به تظاهرات مردم در خیابان‌ها نیست بلکه با شکلی منسجم‌تر، خود را در قالب شکل‌گیری و گسترده شدن اعتراضات و تجمعات دانشجویی در قلب آمریکا و کشورهای اروپایی نشان می‌دهد؛ اعتراضاتی که بی‌شک با ورود اساتید و دانشجویان، لرزه بر دستگاه‌های حامی صهیونیسم انداخته است.
مقابله با این اعتراضات دانشجویی، ضرب و شتم و دستگیری گسترده دانشجویان و هتک حرمت استادان دانشگاه در آمریکا و حتی تهدید و اجبار رؤسای دانشگاه‌ها به برکناری و استعفا، همه حکایت از تنگ‌تر شدن عرصه و باختن قافیه از سوی هیأت حاکم در کشور حامی اصلی رژیم اشغالگر قدس دارد و باطل‌السحر ادعاها و القاگری‌ها درباره آزادی آکادمیک در دانشگاه‌های این کشور است.
گسترده شدن اعتراضات در ده‌ها دانشگاه آمریکا و کشیده شدن زبانه‌های آن به دانشگاه‌هایی در انگلیس و فرانسه و …، با خطاهای محاسباتی که از سوی حکام این کشورها در قبال این حرکت صورت می‌گیرد، رژیم صهیونیستی و ایادی آن را در باتلاقی به مراتب دهشتناک‌تر و عمیق‌تر از آنچه در آن فرو رفته‌اند، می‌بلعد؛ و تازه این آغاز ماجراست.
در اندیشه ما «خون شهید جاذبه خاک را خواهد شکست و ظلمت را خواهد درید و معبری از نور خواهد گشود.» آن زمان که می‌گفتیم عاشقان مکتب حاج قاسم سلیمانی، عاشق شهادتند و هر قطره خون یکایک شهدایی که تقدیم راه مقاومت می‌شود، مایه رویش انسان‌هایی بیدارتر و مصمم‌تر برای نهضت و تحکیم و تقویت گفتمان الهام‌بخش مقاومت در سراسر گیتی خواهد شد، وعده صادق آن یعنی همین به میدان آمدن استادان و جوانان دانشجو از هر دین و آئینی در قلب آمریکا و اروپا را قریب می‌دانستیم.
کشتار وحشیانه کودکان، زنان و مبارزان و مجاهدان در غزه و ناتوانی سازمان‌های بین‌المللی در متوقف ساختن جنایت‌های ددمنشانه رژیم صهیونیستی و حامیانش، موضع‌گیری‌های آزادگان دنیا را عالم‌گیر نموده و وجدان‌های بیدار جامعه دانشگاهی آمریکا و اروپا در نفی بیدادگری و کشتار مردم مظلوم فلسطین توسط آمریکا و رژیم جعلی اسرائیل را رقم زده است.
اکنون که دانشجویان در آمریکا و اروپا، اراده خود برای ایستادگی در برابر ظلمت و سیاهی را فریاد می‌زنند و با وجود مقابله گسترده پلیس و دستگاه‌های امنیتی، نه تنها از مسیر خود منحرف نشده بلکه اعتراضات را گسترده‌تر نموده‌اند، به آنها پیام می‌دهیم که ما در ایران تجربه مقابله با جور را در دوران ستمشاهی داریم، دانشجویان و جوانان و استادان و فرهیختگان بسیاری در کشورمان هزینه داده‌اند تا نهضت به رهبری پیر روشن ضمیر انقلاب اسلامی ایران به نتیجه برسد.
امروز آرمان‌های انقلاب خمینی کبیر فراتر از مرزهای جغرافیایی و ملت‌ها رفته است و به برکت خون شهدا و هدایت‌های ولی امر مسلمین جهان حضرت آیت‌الله خامنه‌ای (مدظله العالی)، اندیشه امت‌سازی به سرعت در حال تحقق است و ای بسا هراس ایادی استکبار از امکان ملحق شدن شما به این اندیشه است که زورمندانه و با اعمال قدرت قهری در صدد تحدید و تهدید حرکت شما برآمده‌اند.
دانشجویان عدالت‌خواه و استادان پیشگام آزادی در آمریکا و اروپا؛ پیام ما را دریافت کنید، از پای ننشینید، رهایی هزینه دارد. ما دانشگاهیان ایران اسلامی به برکت خون شهیدان‌مان، آزادانه آرمان آزادی فلسطین را فریاد می‌زنیم؛ باشد که با ایستادگی و رادمردی، همپای همه آزادی‌خواهان جهان، سرافرازانه در جشن آزادی، شکرگزار باری تعالی باشیم، به یکدیگر سلام دهیم و به ارواح شهدای مقاومت درود فرستیم.
انتهای پیام
مسمومیت ۲۹ پزشک با مشروبات الکلی تقلبی در شیراز